Omgaan met financiële risico’s

Alleen al bij deze titel, wil ik het liefst hard wegrennen. Ik houd absoluut niet van risico lopen en zeker niet op financieel gebied. Want dan denk ik bijvoorbeeld aan mijn oude auto die een keer vervangen moest worden. We wisten dat dit er aan ging komen en waren al begonnen met sparen. Het moment dat hij vervangen werd, kwam alleen onverwachts en veel eerder. Dat betekende ook dat onze spaarpot in een keer helemaal LEEG was, dat er NIETS meer in zat. In mijn hoofd gaan dan de alarmbellen af. Het liefst wil ik dat er dan op bijna magische wijze, weer hetzelfde bedrag verschijnt op mijn bankrekening. Mijn man kan daar beter mee omgaan, die zegt gewoon dat we ervoor gespaard hebben en dat dit erbij hoort. Zelfs met kleinere bedragen, zoals geld voor een vaatwasser, moet ik even slikken als we een nieuwe kopen. Ik loop dus liever geen risico en heb graag een te grote buffer. – Wytske

Het is tijd om verder te bouwen aan een goed financieel fundament. Een belangrijk onderdeel van je financiële fundament, is hoe je omgaat met financiële tegenslagen. Wat je situatie ook is, financiële tegenslagen horen bij het leven. Ongeacht hoe goed je bent met financiën. Je zult er altijd tegenaan lopen dat je rekeningen moet betalen die je niet had voorzien. Jammer genoeg zijn er nog veel mensen die niet voorbereid zijn om een financiële klap op te vangen.

“In Nederland, heeft een derde van de gezinnen tussen de 25 en 45 jaar minder dan € 3.000,- aan spaargeld.” – Rabobank

Deze gezinnen zullen veel stress ervaren als er een onverwachte uitgave gedaan moet worden. Als je ervan uitgaat dat altijd alles goed zal gaan dan kom je bedrogen uit.

Iedereen loopt financiële risico’s, daarom is het verstandig om na te denken over wat je kunt doen om deze risico’s tot een minimum te beperken. Je kunt je baan verliezen omdat het bedrijf failliet gaat of je komt erachter dat je auto gerepareerd moet worden. Sommige mensen verliezen hun huis tijdens een brand, terwijl andere mensen misschien gaan scheiden, waardoor ze financieel aan de grond komen te zitten. Op sommige financiële risico’s kun je je niet financieel voorbereiden, zoals het verliezen van je baan of een scheiding. Voor de meeste financiële risico’s zijn echter wel passende maatregelen te treffen, zoals voor het afbranden van je woning, je telefoon die in het water valt of de vriezer die stukgaat. De meeste noodgevallen zijn al heel vervelend, maar als je ook nog een financiële last moet dragen die je niet kunt dragen, dan zal het veel druk en stress met zich meebrengen.

Het belangrijkste van financiële risico’s is niet dat je ze kunt voorkomen maar wel dat jij je er goed op kunt voorbereiden. Natuurlijk hangt het per risico af welke voorbereiding je zult treffen. Je moet onderscheid maken tussen financiële risico’s die je kunt betalen, zoals een koelkast die stukgaat, en risico’s die je niet kunt dragen, zoals het afbranden van je huis. Niemand heeft voldoende geld op zijn bankrekening staan om onverwacht een nieuw huis te laten bouwen.

Er zijn twee manieren om een financieel risico af te dekken:

1. Verzekeringen

2.  Spaarbuffer

Bij grote niet opvangbare risico’s doe je dat door middel van het afsluiten van een verzekering en voor kleine opvangbare risico’s zorg je dat je voldoende spaargeld hebt. De regel is dan ook dat je niet iets verzekert dat je gewoon kunt betalen. In veel landen zijn bepaalde verzekeringen verplicht, zoals een zorgverzekering, autoverzekering en een woonverzekering. De reden waarom de overheid ervoor kiest om deze verzekeringen te verplichten, is dat de financiële risico’s vaak niet gedragen kunnen worden door de burgers.

In Nederland zijn de volgende verzekeringen verplicht:

  • Ziektekostenverzekering.
  • Autoverzekering (aansprakelijkheid).
  • Overlijdensrisicoverzekering bij het kopen van een huis. Dit wisselt per hypotheekverstrekker, niet elke verstrekker stelt dit meer verplicht.
  • Opstalverzekering bij het kopen van een huis waar een hypotheek op zit.

Voor andere verzekeringen bepaal je zelf of je deze wel of niet afsluit.

Wij hebben zelf nog een reisverzekering, een elektrische fietsverzekering, een aansprakelijkheidsverzekering en een rechtsbijstandsverzekering. Een andere verzekering die bijvoorbeeld handig kan zijn, is een huisdierenverzekering. Maar het is belangrijk om niet te veel te verzekeren en om geen dubbele verzekeringen af te sluiten.

Verzekeringsbedrijven mogen niet twee keer uitkeren bij hetzelfde incident. Je betaalt al te veel premie als je dubbel verzekerd bent en dan krijg je ook maar één keer uitgekeerd. Dit is zonde van je geld.

Wees kieskeurig met je aanvullende dekkingen, want dat telt alle- maal op in je maandelijkse lasten. Nederlanders staan er om bekend oververzekerd te zijn. Een manier om de premie te beperken is door het eigen risico te verhogen. Dat is het geld dat je zelf moet betalen bij een schade. Je moet er dan alleen nog voor zorgen dat je voldoende spaarbuffer hebt in het geval dat het risico zich voordoet. Ga eens kijken waar je allemaal een verzekering voor hebt afgesloten, wat de premie is en waar je precies voor gedekt bent.

Hoeveel spaargeld je apart wilt zetten voor noodgevallen, is afhankelijk van de stabiliteit van je inkomen. Als je een stabiel inkomen hebt en met grote zekerheid kunt verwachten dat je volgende maand weer een salaris ontvangt dan heb je minder geld nodig voor een spaarbuffer dan iemand met een instabiel inkomen.

Een makkelijke stelregel is dat als je een stabiel inkomen hebt, dat je drie keer je maandinkomen apart zet en als je voor jezelf werkt dat je zes keer je maandinkomen apart zet.

Rekenvoorbeeld: Spaarbuffer

Bij een maandinkomen van € 3.000,- heb je tussen de € 9.000,- en € 18.000,- aan spaargeld op je rekening.

Als alternatief kun je ook kijken naar hoeveel je per maand uitgeeft en dat gebruiken om te bepalen hoeveel je nodig hebt om drie tot zes maanden rond te komen. Ik ben zelf een voorstander van een simpele benadering, dus het inkomen als uitgangspunt gebruiken is in mijn optiek de meest makkelijke en conservatieve methode. Het voordeel van het gebruiken van het inkomen is dat als je je baan kwijtraakt dat je dan echt drie tot zes maanden aan inkomen achter de hand hebt. Dat betekent ook dat je nog steeds je spaar- en beleggingsdoelen kunt halen als het je lukt om binnen dat termijn een nieuwe baan te vinden. Vooral mijn vrouw vindt dit een fijne benadering, zij houdt van grote spaarbuffers.

Nibud rekentool voor spaarbuffer

Als je een uitgebreide berekening wilt maken van de spaarbuf- fer die je nodig hebt, dan kun je een rekentool van het Nibud gebruiken. Vaak krijg je eerst een aantal vragen over wat je alle- maal wilt dekken met je spaarbuffer. Wij beperken de functie van een spaarbuffer tot het dekken van onvoorziene uitgaven. Dat betekent dat je naast je spaarbuffer apart moet sparen voor vakanties en een auto. Bij de berekening van het Nibud raad ik aan om je te beperken tot de onvoorziene kosten en ik zou de velden leeg laten die betrekking hebben op bijvoorbeeld een auto bezitten.

Let wel op dat dit spaargeld, deze buffer, niet gebruikt wordt om op vakantie te gaan of om er een nieuwe auto van te kopen, maar om het alleen te gebruiken in een noodgeval. Als het geen noodgeval is, dan blijf je van het geld af. Dit kan heel moeilijk zijn, maar er zijn gelukkig manieren om ervoor te zorgen dat je hier niet aankomt.

In het boek van Dave Ramsey, Total Money Makeover, beschrijft hij een vrouw die haar spaarbuffer verstopte in een fotolijst die ze vervolgens ophing in haar kledingkast. Op de fotolijst had ze geschreven dat ze de lijst alleen mocht openmaken bij een noodgeval. Dit is een hele duidelijke manier om ervoor te zorgen dat je niet aan het geld komt. Er zijn gelukkig ook minder extreme manieren die je helpen om een mentale barrière te creëren om aan het geld te zitten.

Mental accounting

Een belangrijk en nuttig fenomeen binnen behavioral (gedrag) finance, is mental accounting. Hiermee wordt bedoeld dat we geld anders behandelen door de manier waarop we het hebben gekregen of wat ons doel ermee is. Door mental accounting geven mensen contant geld minder makkelijk uit dan geld dat op een bankrekening staat. Blijkbaar hechten mensen hieraan meer waarde. Even ergens je bankpas of telefoon langs halen doet minder pijn dan briefgeld uit je portemonnee halen. Mental accounting zorgt ervoor dat je verschillende soorten geld anders behandelt. Dit is natuurlijk irrationeel, want € 100,- is € 100,- maar je kunt mental accounting op verschillende manieren in je voordeel gebruiken.

Als het gaat om een spaarbuffer, kan het dus helpen om je spaarbuffer op een rekening te zetten waar je minder makkelijk bijkomt. Dat kan betekenen dat je een spaarrekening opent bij een andere bank of dat je bij je huidige bank een apart potje maakt. Als je een partner hebt, dan kun je ook met elkaar afspreken dat de rekening alleen gebruikt mag worden in samenspraak, of je laat het beheer van die rekening bij de persoon die het beste kan sparen. Soms helpt het om de rekening of het potje anders te noemen. De drempel om geld van die rekening af te halen wordt hiermee groter.

Wij hebben digitale spaarpotjes voor al onze spaardoelen. We merken dat het ons helpt om dat geld specifiek te gebruiken voor dat specifieke doel. Open de app van je bank en kijk welke spaarpotjes je gaat maken. Sowieso de belangrijkste: de noodbuffer. Kijk ook of je de spaarpotjes aan je eigen bankrekening wilt koppelen of dat je het fijner vindt om ergens een aparte spaarrekening te openen.

Als ik kijk of ik genoeg geld heb om de vakantie te betalen, kijk ik in dat specifieke spaarpotje. Het geld dat in de andere potjes zit, zoals bijvoorbeeld sparen voor een auto, tel ik niet mee. Ergens in mijn hoofd bestaat dat geld niet, want het is niet voor de vakantie bedoeld. – Wytskse

Nu we een plek hebben waar we het geld kunnen sparen is het tijd om een plan te maken om je spaarbuffer aan te vullen tot het niveau dat voor jouw situatie voldoende is. Stel je voor, je wilt € 10.000,- op je spaarrekening hebben en je hebt al € 1.000,- gespaard die je voorheen nodig had als noodbuffer toen je nog schulden had. In dat geval moet je nog € 9.000,- sparen. Als je het geld gebruikt dat je aanvankelijk gebruikte om je schulden extra af te lossen, dan kun je dat geld nu gebruiken om je spaarbuffer aan te vullen.

Als je € 1.000,- per maand spaart dan is je spaarbuffer in negen maanden volledig gevuld.

Vieren van successen

Om jezelf en het gezin te motiveren om te sparen kun je er ook voor kiezen om je spaardoel visueel te maken door bijvoorbeeld een spaarthermometer van papier op de koelkast te plakken. Dan kun je op de spaarthermometer verschillende mijlpalen noteren, zoals 1.000, 2.000, 5.000 en 10.000 en dan kun je inkleuren hoever je bent.

Het is namelijk belangrijk om successen te vieren met elkaar en misschien is het leuk om met het gezin uit eten te gaan als je een mijlpaal hebt behaald. Natuurlijk moet je dan niet al het spaargeld daarvoor gebruiken. Probeer een succes te vieren op een manier die past bij het behaalde doel. Wijzelf hebben op het moment van schrijven een fles champagne in de koelkast staan met daarop een belangrijk doel geschreven. Als we dat doel behaald hebben dan gaat de fles open.

Het grote voordeel van het vieren van successen is niet alleen dat je iets leuks gaat doen, maar ook dat je mensen in jouw omgeving kunt betrekken bij het behaalde succes. Toen ik promotie maakte tijdens mijn carrière was het niet altijd makkelijk voor mijn vrouw om in te schatten hoe groot en hoe belangrijk zo’n promotie daadwerkelijk was. Als ik dan cadeaus voor de kinderen en iets moois voor mijn vrouw had gekocht, dan was een promotie ineens heel tastbaar en was het duidelijk dat het belangrijk was. Je kunt het moment dat je uit de schulden bent bijvoorbeeld ook breder vieren dan alleen met je gezin. Het is ook gelijk een mooie getuigenis naar de rest van je kennissen en vrienden dat bewust met geld omgaan beloond wordt.

Automatisch geldsysteem

We hebben al kort gesproken over het feit dat het handig is om aparte spaarpotjes te maken. Een belangrijk principe van financieel succes is dat je gezonde financiële gewoontes opbouwt. Sparen is dat bijvoorbeeld. Om ervoor te zorgen dat je elke maand ook daadwerkelijk het bedrag spaart dat je wilt sparen, kun je dit automatisch instellen bij de bank! Er gaat dan elke maand automatisch een bedrag van de betaalrekening naar de spaarrekening. Stel dat je er aan het eind van de maand achter komt dat je meer hebt gespaard, dan is dat een fijne verrassing. Als je aan het eind van de maand met een gat blijft zitten, dan voelt dat vervelend en moet je weer wat geld van je spaarrekening afhalen om het gat te vullen. Dit vervelende gevoel kan je helpen om de volgende maand extra op je uitgaven te letten.

Bij elk financieel doel waar we naar gaan kijken, is het belangrijk om te kijken hoe je de goede gewoonte kunt automatiseren. Het behalen van de financiële doelen wordt heel voorspelbaar en geeft je meer zelfvertrouwen.

Geld moet ontspanning geven. Creëer daarom een simpel en geautomatiseerd geldsysteem.

ONTDEK JOUW PAD
NAAR RIJKDOM

Bestel nu ons boek
Dit boek gaat jou helpen om duidelijk te krijgen waar jij bent op je financiële reis en wat je nu vandaag kunt doen om jouw financiële situatie te verbeteren. Daarnaast leer over verschillende vaardigheden en inspirerende verhalen die jou gaan helpen om meer uit je geld te halen.
Meer Rijk Minder Dom - Jesse Borst en Wytske Borst
Geschreven door

Jesse Borst

Meer lezen?

Check onze andere blogberichten
Meer leren over geld?
Volg ons op de Socials!
Heb je een geldvraag?
Stuur hem in en dan zullen wij het bespreken in ons programma.
Blijf op de hoogte!
Schrijf je in voor onze updates, zodat je niets mist van alle toffe dingen van Money Principles.
Wil je samenwerken?
Neem hier contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.
Wil je samenwerken?
Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. 
Heb je een geldvraag?
Stuur deze in en dan zullen wij het bespreken in ons radioprogramma.
Blijf op de hoogte!
Schrijf je in voor onze updates, zodat je niets mist van alle toffe dingen van Money Principles.
© 2024 MoneyPrinciples™
POWERED BY ETHERON
& VERRA MEDIA

Inloggen

Je bent momenteel uitgelogd.
Log hieronder in of maak een account aan.
Cookies.
Om deze website goed te laten werken plaatsen we functionele cookies. We plaatsen analytische cookies om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor bezoekers. Deze cookies gebruiken geen persoonsgegevens.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze updates en mis niks.